Jak przemysł ciężki ochronił puszczę? - Krótka historia pobliskiej huty

Rudy żelaza próżno szukać w okolicach Warszawy. Jednak to nie z tego surowca miała pochodzić stal wytapiana w stołecznej hucie. Przynajmniej nie bezpośrednio. Założenie było takie, żeby zwozić tu złom z całej północnej Polski.

Dziś jakość produkowanej tu stali w pełni dorównuje światowym standardom, a sama huta należy do najnowocześniejszych w Europie. - 500-osobowa załoga Huty składa się ze znakomitych fachowców. Jej nowoczesna baza techniczna to Stalownia, Walcownia i Wykańczalnia, które wytwarzają ponad 570 tys. ton stali rocznie w 500 różnych gatunkach. Części z nich nie potrafi wyprodukować żadna inna huta w Polsce – stwierdził jakiś czas temu Marek Kempa, prezes zarządu Huty ArcelorMittal w Warszawie w wywiadzie z wydawanym przez Urząd Dzielnicy czasopismem „Nasze Bielany”.

Jak podaje sami przedstawiciele koncernu: „W modernizację warszawskiej huty zainwestowano w latach 2008 – 2014 ponad 460 mln złotych. ArcelorMittal Warszawa ograniczyła częstotliwość wypadków o ponad 90 proc, znacząco podnosząc standardy bezpieczeństwa i higieny pracy. Zmniejszyła emisję pyłów o ponad 90 proc., a emisję gazów o ponad 60 procent.”

Przeczytaj również: Cimitero militare italiano a Varsavia – skąd na Bielanach wzięli się włoscy żołnierze?

Zielony przemysł ciężki

Jarosław Zieliński w Bielanach. Przewodniku historycznym przywołuje nawet tezę sformułowaną przez niewymienionych z imienia i nazwiska naukowców z Politechniki Warszawskiej, wedle których ulokowanie huty na północnych obrzeżach Warszawy graniczyło rozwój miasta w tym kierunku, a tym samym ocaliło Puszczę Kampinoską przed wycinką i zabudową.

Formacyjna rola zakładu

Decyzję o wywłaszczeniu 227 hektarów mazowieckiej ziemi i postawieniu na nich huty zapadła 26 kwietnia 1951 roku. Projekt budowy huty powstał co prawda w Gliwicach i przygotowało go Biuro Projektów Przemysłu Hutniczego „Biprohut”, ale oparty był w głównej mierze na założeniach opracowanych wcześniej przez radziecki „Gipromex”.

W tym rodowodzie Bogdan Pokropiński, autor książki Koleje bielańskie, doszukuje się przyczyny rozwoju linii kolejowych na Bielanach, jak podaje: „W ZSRR cały przemysł hutniczy oparty był na dobrze rozwiniętym transporcie kolejowym wewnątrz zakładów”.

Huta stała się najważniejszym bodźcem służącym rozwojowi Bielan w tym okresie. To dla robotników pobliskiego zakładu budowano bloki, z których powstały osiedla Wrzeciono, Piaski i Chomiczówka, a także emblematyczne dla tego okresu Piechotkowo. Jarosław Zieliński w książce Bielany. Przewodnik historyczny twierdzi zresztą, że właśnie plan wybudowania huty był bezpośrednią przyczyną włączenia Bielan w granice administracyjne Warszawy. Później, w latach 70., na niespotykaną dotychczas skalę rozbudowano Wawrzyszew, niemal zupełnie dominując panoramę osiedla wysokimi na kilkanaście pięter, nadzwyczaj długimi blokami z wielkiej płyty.

Przeczytaj również: Historia Bielan. Skąd wzięła się nazwa osiedla Chomiczówka?

Nowa rzeczywistość

Burzliwe lata 90. huta przetrwała znośnie – czego nie można powiedzieć o jej pracownikach. Zakład szybko został sprywatyzowany i w 1992 roku trafił w ręce włoskiego koncernu Lucchini. Dążące do optymalizacji zysków prywatne zarządzanie doprowadziło do redukcji etatów w hucie. Wiele robotniczych rodzin znalazło się w tragicznej sytuacji ekonomicznej. Młodzi, pełni energii chłopaczkowie poszukujący źródła utrzymania zaktywizowali się wtedy biznesowo, a niezwykle korzystne było niedalekie położenie bazaru Wolumen, na którym handlowali kradzionym towarem. W okolicy zrobiło się niebezpiecznie.

Niespokojne czasy jednak minęły, przestępczość spadła do przeciętnego poziomu, a huta weszła w okres świetności. - Według moich szacunków 90% samochodów jeżdżących po drogach Unii Europejskiej zawiera elementy wykonane z warszawskiej stali – mówi „Naszym Bielanom” Marek Kempa i dodaje: - Drugim ważnym odbiorcą jest przemysł budowlany. Nasze pręty zbrojeniowe wzmacniają konstrukcje wielu ważnych obiektów w Polsce i za granicą. W Warszawie wykorzystywane są na przykład przy budowie stacji II linii metra.

Przeczytaj również: Bielańska huta zredukuje emisję CO2. Powołano specjalny zespół roboczy