Komunikacja i odmawianie - spotkanie z uczniami XXXIX LO im. Lotnictwa Polskiego

Cykl spotkań poświęcony jest podnoszeniu świadomości młodzieży na temat zagrożeń związanych z konsumpcją alkoholu oraz promowaniu zdrowego stylu życia. Spotkania mają na celu nie tylko poszerzyć wiedzę młodych ludzi, ale także nauczyć praktycznych umiejętności, które pomogą im podejmować zdrowe decyzje w przyszłości. W każdym spotkaniu uczestniczy dwóch ekspertów. Czwarte spotkanie pt. „Komunikacja i odmawianie” odbyło się w XXXIX LO im. Lotnictwa Polskiego przy ul. Zuga 16 z uczniami klas trzecich o godz. 9:40. Spotkanie miało na celu wprowadzić uczniów w problematykę uzależnień, ukazując mechanizmy ich powstawania oraz konsekwencje zdrowotne i społeczne.

Spotkanie z uczniami poprowadził redaktor naczelny Gazety Bielan Mateusz Durlik, który powitał uczniów i przedstawił prelegentów: Paulinę Osienicką i Grzegorza Zasuwika - psychologów i psychoterapeutów, którzy na co dzień pracują z młodzieżą uzależnioną. Spotkanie zostało podzielone na trzy bloki. Pierwszym blokiem były pytania do ekspertów na temat uzależnień, presji społecznej, spożywania alkoholu. Drugi blok był częścią warsztatową oraz trzeci poświęcony był pytaniom od uczestników.

Odmawianie przy presji społecznej wśród rówieśników

Redaktor Mateusz Durlik zapytał się ekspertki jak radzić sobie z presją społeczną, kiedy przychodzi weekend i znajomi namawiają nas podczas imprezy do wypicia alkoholu czy do zażycia innych używek. Paulina Osienicka wyjaśniła, że picie alkoholu jest bardzo wypromowane w świadomości Polaków. „Marketing wokół alkoholu jest tak opresyjny, że stał się w naszej świadomości jakąś normą” - dodała psycholożka. Ekspertka wyjaśniła, że presja społeczna wynika z pewnego mechanizmu i konformizmu polegającego na tym, że chcemy się przypodobać grupie. „Należy starać umieć się przeciwstawić takim sytuacjom, zadając sobie wcześniej pytanie, jaki jest tego cel” - dodała. Eksperci podkreślili jak duże znaczenie ma asertywność, poczucie własnej wartości i umiejętność wskazania sobie, co jest dla mnie ważne. „Dzięki takim cechom będzie łatwiej odmówić drugiej osobie, która chce nas namówić do spożycia alkoholu czy do innych używek” - wskazują eksperci.

Rola neuroprzekaźników w organizmie człowieka

Grzegorz Zasuwik wyjaśnił, że oprócz picia alkoholu, uzależnienie może być różne, zarówno od narkotyków, od cukru, od słodyczy, od mediów społecznościowych, a także od wielu innych rzeczy. Ekspert zapytał się uczniów co powoduje, że człowiek uzależnia się od czegoś. Dobrej odpowiedzi udzielił jeden z uczniów, który podkreślił, że na uzależnienie wpływ ma dopamina.

Psycholog podkreślił, że dopamina jest jednym z neuroprzekaźników w mózgu człowieka, który reguluje nasze samopoczucie, energię i funkcjonowanie. Jednocześnie Grzegorz Zasuwik wyjaśnił, że alkohol jest stymulantem. „Substancjami regulujemy sobie samopoczucie. Czujemy stres, zaspakajamy go alkoholem, używkami, czy także słodyczami. Wydaje się nam, że zaspakajają nasz stres, a w rzeczywistości tak nie jest” - dodał psychoterapeuta. Grzegorz Zasuwik wyjaśnił, że stres nie spada do końca. „Organizm potrzebuje znowu alkoholu czy innych substancji w celu zwiększenia sobie poziomu dopaminy” - zaznaczył ekspert.

Uzależnienie od mediów społecznościowych

Grzegorz Zasuwik zwrócił się do uczestników, żeby zajrzeli do swoich smartfonów, żeby każdy zobaczył na swoich profilach Instagrama, ile godzin dziennie spędzają przeglądając aplikację Instagram. Ekspert podkreślił, że jeśli spędzamy na nim więcej niż godzinę dziennie, jest to sygnał, żeby zacząć się niepokoić czy jesteśmy uzależnieni od mediów społecznościowych.

Następnie Mateusz Durlik wyjaśnił w jaki sposób działa też TikTok, żeby wpłynąć na naszą dopaminę. „TikTok działa w taki sposób, że tworzy algorytmy naszego zachowania” - dodał redaktor naczelny. „Początkowo TikTok pokazuje nam te filmy, które będą nas najbardziej interesować, aż w pewnym momencie pojawiają się zupełnie inne, żeby spowodować dłuższe scrollowanie, a w konsekwencji, zainteresować nas innymi filmami, żeby zwiększyć wydzielanie dopaminy” - podkreślił.

Paulina Osienicka przybliżyła uczeniom także fakt, jak bardzo marihuana powoduje wysoki wzrost dopaminy. Jeden z jej pacjentów był tak uzależniony od marihuany, że nie był w stanie pójść do kina. „Wcześniej pójście do kina sprawiało mu przyjemność, a po wzroście dopaminy w wyniku marihuany, pójście do kina przestało sprawiać mu przyjemność” - wyjaśniła ekspertka.

Grzegorz Zasuwik wyjaśnił, że po każdym uzależnieniu mamy mechanizm iluzji i zaprzeczenia. „Będziemy sami siebie oszukiwać, że nie jesteśmy od czegoś uzależnieni” - dodał. Ekspert zwrócił uwagę, że każdy w takiej sytuacji musi sam ocenić, czy to jak wpływa na człowieka uzależnienie, wpływa negatywne na codzienne życie. Z kolei Paulina Osienicka podkreśliła znaczenie kontaktu z drugą osobą, która mogłaby pomóc z problemem osoby, która zaczyna popadać w uzależnienie.

Warsztaty z ekspertem

Eksperci przeszli do drugiej części spotkania, która była poświęcona warsztatom aktywizującym uczniów. Paulina Osienicka zwróciła się z pytaniem skierowanym bezpośrednio do każdego z uczestników o wyznaczenie sobie trzech najważniejszych wartości w ich życiu. „Wyobraźcie sobie, że stoi tu na środku kosz na śmieci. Spróbujcie do niego wrzucić jedną z tych wartości” - wskazała psychoterapeutka. Następnie poprosiła o wyrzucenie drugiej i trzeciej wartości. Następnie Paulina Osienicka omówiła to ćwiczenie, mając na celu pokazanie na czym polega uzależnienie. „Chciałam Wam zobrazować ten mechanizm, bo właśnie tak działa presja społeczna” - dodała.

Na zakończenie warsztatów Grzegorz Zasuwik wyjaśnił na czym polegają mechanizmy komunikacji i jakie są skutki różnego rodzaju zachowań. Za przykład wskazał sytuację, kiedy uczniowie zachowują się podczas zajęć źle. „Jednym ze skutków będzie na przykład wyproszenie z sali” - dodał psycholog. Ekspert na tym przykładzie pokazał, jakie są różnice w komunikacji w zależności od kontekstu społecznego. „Inaczej będziemy się zachowywać wśród rówieśników, a inaczej w relacji z nauczycielem” - podkreślił Grzegorz Zasuwik.

Pytania od uczniów

Mateusz Durlik zachęcił uczniów do zadawania pytań. Jednym z pytań było, czy genetyka ma wpływ na uzależnienie od alkoholu. Paulina Osienicka wyjaśniła, że jest gen odpowiadający za uzależnienie, ale nie jest to czynnik, który ma jedyny na wpływ. Z kolei Grzegorz Zasuwik dodał, że gen uzależnienia od alkoholu może powodować, że w początkowych fazach spożywania alkoholu będziemy dużo bardziej odporni na jego działanie. „Będziemy potrzebować większej ilości alkoholu, żeby poczuć jego działanie” - podkreślił ekspert.

Na koniec spotkania eksperci zachęcili także do zadawania indywidualnych pytań poza forum publicznym.

W ramach całego cyklu prowadzonego w bielańskich szkołach ponadpodstawowych spotkania odbędą się jeszcze w dwóch placówkach. Kolejnymi tematami będą wsparcie społeczne i przyjaźń, a także aktywność społeczna i wdrażanie pozytywnych zwyczajów. Następnie spotkanie odbędzie się 4 czerwca o godz. 12:25 w LIX LO MS im. J. Kusocińskiego, przy ul. Lindego 20 z klasą drugą.

Cykl spotkań z uczniami został sfinansowany z budżetu Urzędu Dzielnicy Bielany.